Yazar: YUSUF BALIK

Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Saha Stajı Esnasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Staj sadece bir zorunluluk değil, aynı zamanda kariyer yolculuğunun ilk adımıdır; bu adımı sağlam atmak için dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Bu noktaları sizlerle beraber tek tek inceleyeceğiz. Çalışma Sistemi İlk olarak sahadaki çalışma sistemini ve çalışanlar arasındaki hiyeraşik sistemi iyi anlamanızı tavsiye ederiz. Bunu bilmek, öğrenmek istediğiniz bilgiler için doğru kişilere hızlıca…

Devamını oku

Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Öğrencileri İçin Stajda Gerekli Eşyalar

Bir petrol ve doğal gaz mühendisliği öğrencisi, zorunlu yaz stajını genellikle ikamet ettiği yerden uzak bir bölgede tamamlar. Staj yaptığı sürede ya otelde ya da sahadaki yaşam barakalarında konaklar. Stajınız esnasında ihtiyaç duyabileceğiniz tüm şeyleri tahmin etmek biraz yorucudur. Bu süreci kolaylaştırabilmek adına sizler için bir liste oluşturduk. Banyo Havlusu/Bornoz El-Yüz Havlusu Şampuan-Sabun-Banyo Lifi: Tercihinize…

Devamını oku

Hidrokarbon Birikimi (Oil Accumulation) Nedir?

Hidrokarbonun, oluşumundan (formation) petrol kapanında (trap) birikimine kadar olan tüm sürece hidrokarbon birikimi (oil accumulation) denir. Bu süreç üç ana döneme ayrılabilir: 1-)Organik materyallerin basınç ve sıcaklık etkisiyle hidrokarbonlara dönüşümü. 2-)Geçirgen kayaçlarda bulunun hidrokarbonların yoğunluk farkıyla yatay-dikey göçü. (horizontal-vertical migration) 3-)Göç eden hidrokarbonların geçirimsiz kayaçlarla karşılaşarak (örtü kaya-cap rock) petrol kapanında (oil trap) birikmesi.

Petrol Oluşumu (Hidrokarbon-Oil Formation) Nedir?

Organik temelli (Petrol organik oluşum teorisine göre) bitki, hayvan ve protista fosillerinin tortul kayaçlar (sedimentary rock) içerisinde milyonlarca yıl sıcaklık ve basınç etkisi ile hidrokarbon kaynaklarına dönüşüm sürecine petrol oluşumu (oil formation) denir. Bu petrol oluşumu sanılanın aksine yer altında bir göl benzeri alanda oluşmaz, yer altında bulunan ve içindeki petrolü yoğunluk farkı ile gözeneklerinden…

Devamını oku

Akışkan Doygunluğu (Fluid Saturation) Nedir?

Kaya formasyonundaki gazın, petrolün ve suyun hacimsel oranını ifade eden orana akışkan doygunluğu (fluid saturation) denir. Hesaplaması şu şekilde olur: Gözenek Hacmi (Porosity Volume) = Gaz Hacmi (Gas Volume) + Petrol Hacmi (Oil Volume) + Su Hacmi (Water Volume) Sgaz (Gaz Doygunluğu-Gas Saturation) = Gaz Hacmi / Gözenek Hacmi Spetrol (Petrol Doygunluğu-Oil Saturation) = Petrol…

Devamını oku

Karot (Core) Nedir?

Sahanın yapısını incelemek ve analiz etmek için karot sondajı (core drilling) ile yer altından alınan örneğe karot (core) denir. Sahanın jeolojik özelliklerini anlamak, formasyonun yapısını incelemek, formasyon doygunluğunu anlamak gibi çeşitli amaçlarla farklı tiplerde karot örnekleri alınabilir. Rezervuarın yapısını anlamak üzere alınan rezervuar karotlarında (reservoir core) ise genellikle geçirgenlik (permeability) ve porozite (porosity) özellikleri incelenir.

Ağır Petrol (Heavy Crude Oil) Nedir ?

API gravitesi 25’den az olan ham petrol türüne ağır petrol denir. Piyasa değeri hafif petrole (light crude oil) göre düşük olan bu petrol türü yüksek yoğunluk ve viskoziteye sahiptir. Bu durum petrolün üretim maliyetini arttırmaktadır ve hidrokarbon sahasının yatırım maliyetini de yükseltmektedir.

Hafif Petrol (Light Crude Oil) Nedir ?

API gravitesi 35 ile 40 arasında olan ham petrole hafif petrol (light crude oil) denir. Piyasa değeri yüksek olan bu ham petrol türü düşük yoğunluk ve viskoziteye sahiptir.

API (American Petroleum Institute) Gravitesi (API Gravity) Nedir ?

Petrolün kalitesinin bir ölçütü olan API Gravitesi, petrolün yoğunluğuna göre petrolün kalitesini belirleyen bir parametredir. API Gravitesi = (141.5 / Bağıl Yoğunluk) – 131.5 Bağıl Yoğunluk = petrolün yoğunluğu (density of oil) / suyun yoğunluğu (density of water) API gravitesi yüksek olan (X API > 31 API) petrole hafif petrol (light petroleum), API gravitesi düşük…

Devamını oku

Bağıl Yoğunluk (Specific Gravity) Nedir?

Bir maddenin yoğunluğunun (density) diğer maddenin yoğunluğuna bölünmesiyle elde edilen değere (60 Fahrenheit derecede) bağıl yoğunluk (specific gravity) denir. Genellikle hesaplamalarda referans yoğunluk olarak olarak suyun yoğunluğu tercih edilir. Petrol endüstrisinde bağıl yoğunluk ise API gravitesi hesaplamalarında kullanılır.

İkincil Enerji Kaynakları (Secondary Energy Sources) Nedir?

Birincil enerji kaynaklarının (primary energy sources) işlenmesinin ürünleri olan enerji kaynaklarına, ikincil enerji kaynakları (secondary energy sources) denir. Birincil enerji kaynaklarından biri olan ham petrolün (crude oil) rafineride işlenmesi ile benzin (gasoline), motorin (diesel), jet yakıtı (jet fuel) gibi ikincil enerji kaynakları üretilebilir. Hidrojen (hydrogen), kerosen (kerosene), biyodizel (biodiesel), elektrik (electricity) ikincil enerji kaynaklarına örnek…

Devamını oku

Rezerv/Yıllık Üretim Oranı (Reserve/Production Ratio-R/P) Nedir?

Mevcut rezerv hacminin yıllık üretim hacmine bölünmesi rezerv/yıllık üretim oranını verir. Bu da mevcut rezervin kaç yılda tükeneceğini gösterir. Burda bağımlı değişken rezervin ömrüdür, bağımsız değişken yıllık üretim hacmidir, sabit değişken ise rezerv hacmidir.

Hidrokarbon Rezervi (Hydrocarbon Reserve) Nedir?

Ekonomik olarak üretilebilir seviyede olan hidrokarbon sahalarına, hidrokarbon rezervi denir. Bu rezervler kanıtlanmış (proven), olası (probable) ve muhtemel (possible) diye üçe ayrılabilir. Bu rezervlerin ekonomik çıkarılabilirlik seviyesi de kanıtlanmıştan muhtemele doğru azalır ve rezervin şirkete kar getirme olasılığı da azalır.