Staj sadece bir zorunluluk değil, aynı zamanda kariyer yolculuğunun ilk adımıdır; bu adımı sağlam atmak için dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Bu noktaları sizlerle beraber tek tek inceleyeceğiz.

Çalışma Sistemi

İlk olarak sahadaki çalışma sistemini ve çalışanlar arasındaki hiyeraşik sistemi iyi anlamanızı tavsiye ederiz. Bunu bilmek, öğrenmek istediğiniz bilgiler için doğru kişilere hızlıca ulaşmanızı sağlar.

Saha jargonunu kavramaya çalışın. Okulda öğrendiğiniz terimler yerine çok farklı kelimeler kullanıldığını görebilirsiniz. Bunları öğrenip sorularınızı bu kelimeler üzerinden sormak çalışanlarla aranızdaki iletişimi güçlendirecektir.

Mühendis ofisinde çok zaman geçirmeyin. Özellikle zamanınızı başsondör veya sondörlerle geçirmenizi tasviye ederiz; çünkü yapılan işlemi yakından görerek öğrenme fırsatınız daha çok olacaktır. Böylece aklınıza takılan soruları ustaların dikkatini dağıtmamak kaydıyla o işin en tecrübelisinden öğrenme imkanınız olacaktır.

Okulda öğrendiğiniz teknik hesaplamaları ve bunların saha uygulamaları konusunda sorularınızı sahada çalışan ilgili mühendislere sorun. Sorularınız konusunda kule mühendisleri ile sınırlı kalmayın. Yönlü sondaj mühendislerine, mud-logging mühendislerine, jeologa hatta companyman’e bile soru sorabilirsiniz. Bunu yaparken zamanlama ve sorularınızın sıklığına dikkat etmenizi tavsiye ederiz.

Sahadan yapılan işleri takip edin. Sizden önceki gece mesaisinde neler olduğunu, gece çalışan kule mühendisine sorun. Bunu yaparak gündüz mesaisinde yapılan bazı işlemlerin sebeplerini ve yapılan işlemler arasındaki ilişkiyi kurabilirsiniz.

Çalışanlarla Aranızdaki İlişkiler

Saha ortamı okulda bulunduğunuz ortamdan oldukça uzaktır. Çalışanların sizlere yaklaşımı ve sizlerin onlara yaklaşımınız okulda olduğundan oldukça farklı olmaktadır. Herkesin oraya para kazanmak amacıyla iş yapmaya geldiğinin farkında olmak gerekiyor.

Sahada yapacağınız davranışlar, ağızınızdan çıkan kelimeler, oturma şeklinize kadar birçok şey insanların sizlere yaklaşımını etkileyecektir.

Sahada kimseye abi ifadesini asla kullanmayın. Sizlerden 30-40 yaş bile büyük olsa bu ifadeyi kullanmamalısınız. Sizlerden yetkili mühendislere şefim demenizi geriye kalan çalışanlara ustam diye hitap etmenizi özellikle tavsiye ederiz.

Hizmet kısmında çalışanların (temizlik, yeme-içme vb.) sizlere eksiksiz ve tam hizmet verdiklerinden emin olun. Sizlere stajyer olduğunuz için farklı hizmet verdiklerini fark ettiğiniz durumda anında uyarın ve düzetlemeleri konusunda talep etmekten hiç çekinmeyin. Onların görevi sizlere bu hizmetleri tam ve düzgün bir şekilde sağlamak. Eğer uyarılarınız sonucunda düzelme olmazsa personelin amirine, o da olmazsa kule mühendisinize bildirin ve ilgili personeli şikayet edin.

Kimseye asla özel hayatınızdan herhangi bir şey anlatmayın. Muhtemelen bunu sadece anlattığınız kişi değil aynı günde herkesin öğrendiğini fark edersiniz. Bu konularda gelen sorulara da yüzeysel ve geçiştirmeli cevaplar verebilirsiniz.

Kimsenin arkasından kötü yorum yapmayın, yapılan kötü yorumlara da ekleme yapmayın.

Hiç bir çalışan sizden çay-su getirmenizi isteyemez böyle bir talep karşısında duymazdan gelebilirsiniz. Asla kimseye veya bir gruba servis yapmayın. Bu sahadaki garsonun işidir sizin değil. Sizlere bu taleplerle saygısızlık yapıldığını hissettiğiniz durumunda pozisyonunuzun ağırlığını hissettirin ve sizden yetkili birine bile “bu benim işim değil, maalesef yapamam/yapmam” gibi tutarlı ve yerinde bir üslupla cevap verebilirsiniz.

Unutmayın sizler birkaç yıl sonra aynı şirkette mühendis olarak işe başlayabilirsiniz. Sizlere orda çalışan herkes belirli bir seviyede saygı göstermek zorunda.

Öğrenme Süreci

Soru sormaktan çekinmeyin ve sorularınızı basitleştirerek sorun. Karmaşık ekipmanları basit sorular sorarak daha kolay bir şekilde öğrenebilirsiniz. Soru sormaktan utanmayın. Muhtemelen gördüklerinizin çok büyük kısmını ilk kez görmüş olacaksınız, sormadan da öğrenemezsiniz bu durumda. Kimse sizlere bu hiçbir şey bilmiyor demez zaten bilmediğiniz ve öğrenmek için oradasınız.

Yanınızda her zaman kağıt kalem taşıyın. Her öğrendiğinizi ayaküstü not alacak biçimde kaydedin. Aynı zamanda bol bol fotoğraf da çekmeyi ihtimal etmeyin. Sonra akşam mesai bitince mutlaka o gün öğrendiklerinizi tekrar edin ve fotoğraflarla beraber düzenli bir biçimde bilgisayarda veya tabletinizde temize çekin.

Sahada birden çok stajyer varsa diğer stajyer arkadaşlarınızla mesia saatinde vaktinizi geçirmeyin çünkü bu zaman kaybı olacaktır. Sizin o saatlerde tamamen öğrenme sürecine kendinizi vermeniz lazım. Mesaiden sonra vakit geçirmek için yeterince zamanınız kalacaktır zaten.

Diğer stajyerler öğrenmeye hevesli olmadıklarında veya sıkıldıklarını ifade ettiklerinde mümkünse mesai saatlerinde onlarla vakit geçirmeyin çünkü veriminizi oldukça düşüreceklerdir. Sahada yaklaşık bir ay bulunmanızın tek sebebi çay, kahve veya soda içmek değil öğrenmek olduğunu unutmayın.

İş Sağlığı ve Güvenliği

Okulda ve işe başlamadan şirketinizden aldığınız iş güvenliği eğitimine her zaman uyun. Kişisel koruyucu donanımlarınızın tam ve eksiksiz olduğundan emin olun. Size imzalatılan ilgili formdaki tüm ekipmanların size uygun, hasarsız ve tam teslim edildiğini kontrol edin. Aksi bir durum olduğunda ilgili iş güvenliği uzmanına bildirin.

Sigara içmeyen biriyseniz sizlere ikram edilen sigaraları bir tane olsa bile reddedin çünkü birçok stajyer ilk stajınla beraber sigara içme alışkanlığını kazanıyor. İkramlar ne kadar iyi niyetle yapılsa da sonucu tamamen sizler için belki ömrünüzün sonuna kadar süren kalıcı bir kötülük olacaktır.

Sizin herhangi bir fiziksel iş yapma yetkiniz yoktur ve yasaktır. Sizlere özellikle ustalardan gelebilecek iş yapma tekliflini kesinlikle kabul etmeyin ve yasak olduğunu belirtiniz. Çok basit görünse de bu tarz işleri yapmanız hem kendinizin hem de başkalarının can güvenliğini riske atar. Bunun ağır bir sorumluluk olduğunu unutmayın ve bu teklif edilen işlerin öğrenme sürecinize hiç bir katkısı olmayacağını da aklınızda bulundurun.

Basınçlı hatlardan uzak durun. Basınçlı hatların olduğu bölgelere girmeyin. Yüksek basınç sonucu oluşabilecek kazaların ölümcül olabileceğini unutmayın.

Cellar havuzuna, mud pit’e yaklaşmayın düşme ve boğulma tehlikesi bulunmaktadır. Birinin gözetimi olmadan çamur tanklarının üstünde bulunmayın. Çamur tanklarının üstünde yürüdüğünüzde düşme riskiniz olabileceği için her zaman yürüdüğünüz zemini kontrol ederek ilerleyin.

Asla bir yükün altına girmeyin. Taşıma ve yükleme yapıldığı esnada ilgili bölgeye yaklaşmayın.

İş makinelerinin çalıştığı alanda dikkatli hareket edin. İş makineleri çalışırken aranızda belirli bir güvenli mesafe olduğundan emin olun. İş makinelerinin ilerlerken lastiğinden sizlere doğru taş sekebileceği durmunu da aklınızda bulundurun.

Sondaj çamuruna dokunmayın, çamur kimyasallarının olduğu bölgeye yaklaşmayın. Buralarda cildinize, gözünüze, solunum yollarınıza ve sağlığınıza zarar verebilecek kimyasalların bulunduğunu aklınızdan çıkarmayın.

Sahada çeşitli zararlı böcek ve sürüngenlerle karşılaşma durmunuz olabilir. Bunun için özellikle gece saatlerinde dikkatli olun. Bulunduğunuz kapalı alanlarda kapıları açık bırakmayın.

Keyifli ve bol öğrenmeli bir staj geçirmenizi dileriz.